Krajowy podatek minimalny
Od 1 stycznia 2024 r. w ustawie CIT wprowadzono przepisy o krajowym podatku minimalnym, będącym równoległą formą opodatkowania dla „klasycznego” CIT. Dotyczy on podatników, którzy z działalności operacyjnej za dany rok podatkowy ponieśli stratę albo u których udział dochodu w przychodach był niższy niż 2%.
Ustawodawca przewidział szereg zwolnień z tego podatku. Dzisiaj przyjrzyjmy się zwolnieniu dla nowych podatników w kontekście utworzenia podatkowej grupy kapitałowej, które jak widzimy jest rozważane jako recepta na nowy podatek, ponieważ umożliwia odroczenie obowiązku podatkowego w podatku minimalnym na 3 kolejne lata.
Czy faktycznie PGK jest idealnym wyjściem z tej sytuacji?
PGK – a zwolnienie z podatku minimalnego
Podatkowa grupa kapitałowa (PGK) tworzona jest przez przynajmniej dwie spółki kapitałowe z siedzibą na terenie Polski, z których jedna spółka posiada udziały w drugiej. Utworzenie PGK pozwala na wspólne rozliczanie podatku CIT, a obwarowane jest ściśle określonymi warunkami – takimi jak forma notarialna zawarcia umowy i określony termin jej rejestracji.
Co istotne, PGK jest nowym podatnikiem na gruncie ustawy CIT. W efekcie umożliwia to skorzystanie ze zwolnienia wprowadzającego 3 letni okres karencji stosowania podatku minimalnego dla nowoutworzonych podatników. Powyższe potwierdzają wydawane interpretacje podatkowe, jak choćby interpretacja indywidualna z dnia 3 kwietnia 2024 r., wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.121.2024.1.MF.
PGK – kluczowa rynkowość transakcji
O ile korzyściami z utworzenia PGK jest zwolnienie z podatku minimalnego przez okres 3 lat oraz z obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych, to kluczowym warunkiem istnienia PGK jest zapewnienie rynkowości transakcji między podmiotami tworzącymi PGK a podmiotami powiązanymi spoza PGK.
Niedotrzymanie warunku rynkowości transakcji grozi ryzykiem rozwiązania PGK ze skutkiem ex tunc, tj. od początku jej istnienia. Takie stanowisko przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 7 marca 2024 roku, sygn. III SA/Wa 2619/23. Jest to o tyle ciekawe orzeczenie, iż Sąd doszedł do wniosku, że jeżeli warunki zawartych transakcji z podmiotami powiązanymi spoza PGK okażą się nierynkowe, to nawet ich późniejsza korekta nie odwróci utraty statusu podatnika CIT przez PGK. Wynika z tego, iż zachowanie należytej staranności oraz stały monitoring transakcji między podmiotami powiązanymi jest niewystarczającą przesłanką do zachowania statusu podatnika CIT. Zatem kluczowe jest dokonanie rzetelnej analizy rynkowości transakcji przed zawarciem transakcji. Orzeczenie jest na ten moment nieprawomocne, stąd niewątpliwie jest to temat warty dalszego monitorowania.
O czym jeszcze należy pamiętać przy PGK?
Jednocześnie warto przypomnieć, iż począwszy od 1 stycznia 2025 roku zostanie wprowadzony obowiązek przesyłania do urzędu skarbowego ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej (tzw. JPK_CIT). W pierwszej kolejności obejmie on właśnie podatkowe grupy kapitałowe oraz podatników CIT, którzy w poprzednim roku podatkowym lub obrotowym uzyskali przychód o wartości przekraczającej równowartość 50 mln EUR. Zatem planując zawiązanie PGK należy liczyć się także ze wcześniejszą implementacją JPK_CIT, o ile członkowie PGK samodzielnie nie przekraczali tego poziomu przychodów.
Ponadto, wdrożenie rozwiązania powinno być także poprzedzone analizą konsekwencji w zakresie MDR z uwagi na potencjalne wystąpienie schematu podatkowego.
Wdrażać czy nie wdrażać?
Podsumowując, założenie PGK jest rozwiązaniem dopuszczonym przez polskiego ustawodawcę, które ma upraszczać sposób rozliczenia podatku CIT w grupach kapitałowych. Z uwagi na zliberalizowane warunki utworzenia PGK, wprowadzone od 2022 r., jest to instrument warty rozważenia, natomiast decyzja o założeniu PGK powinna być poprzedzona rzetelną analizą korzyści i obciążeń podatkowych, takich jak: JPK_CIT, MDR oraz temat cen transferowych i związana z nimi analiza rynkowości transakcji, ponieważ naruszenie tego ostatniego obowiązku może wiązać się z dotkliwymi skutkami w postaci utraty statusu podatnika CIT dla podatkowej grupy kapitałowej.
I co istotnie: termin na złożenie umowy PGK do US mija 15 listopada przed rozpoczęciem danego roku podatkowego, dlatego nie warto czekać z analizą i wdrożeniem na ostatnią chwilę 😊